Av. Hasan DOĞAN

 

Örneğin bir katılımcı olarak sizin, bir parsel üzerinde, bir kısımını kullanmadığınız bir işyeriniz olsa, bu kullanmadığınız kısmı, bir şekilde ayırıp bunu kiraya verememektesiniz.  Ya da fiili durum pek böyle olmasa da , mevcut yasal düzenleme bunu engellemektedir. 

 

Bunun doğruluğu veya yanlışlığından ziyade, öncelikle konunun kısa yasal çerçevesine değinmek isterim.  

 

Hepimizin de bildiği üzere; OSB kanunun amacı , özünde ( KOBİLER de dahil olmak üzere)  büyük çapta üretim yapan sanayiyi geliştirmektir. OSB kanunun 1.maddesi ve 3.maddenin b bendinden çıkan temel bir sonuçtur bu. Bu anlamda, katılımcı ile parsel arasındaki bağın, mülkiyet ilişkisini aşan bir nitelikte olması , planlılık , rasyonellik vb niteliklerin ön plana çıkması da bu büyük çaplı üretimi sağlama  amacına yöneliktir. Zira OSB ler, küçük esnaf veya üretici, imalatçıdan ziyade büyük ölçekli ve sanayi diyebileceğimiz büyük ölçekli üretim amaçlı olarak oluşturulmuş alanlarıdır. 

 

Yasanın bu maddelerine paralel olarak  ve bu amacı sağlamak için de OSB Uygulama Yönetmeliğine hükümler konmuştur. Yönetmeliğin ilgili maddesi şu şekildedir :

Katılımcının tesisini kiralama şartları

MADDE 173 - (1) Kiralamanın yapılabilmesi için;

a) Kiralanacak tesisin tapusunun alınmış olması,

b) (Yürürlükten kaldırıldı: Yön.13-12.08.2010) 

c) Katılımcının OSB’ye karşı vadesi geçmiş hiç bir borcunun bulunmaması,

ç) OSB yönetim kurulunca,  kiralamanın mevzuat çerçevesinde usul ve esaslara uygun olduğuna ilişkin karar alınması,

 d) Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği hükümlerine tabi olan projeler için “ÇED Olumlu Kararı” veya “ÇED Gerekli Değildir Kararı” nın eklenmesi gerekmektedir.

(2) Kiralama halinde;

a) Kiralayandan;

1) Yeni tarihli tapu tescil belgesi,

2) Tüzel kişilerden söz konusu tesisin kiraya verilmesine ilişkin yönetim kurulu veya ortaklar kurulu kararı,

 3) Firma yetkililerine ait imza sirküleri,

 4) Yapılacak kira sözleşmesi örneği,

5) (Yeniden düzenleme: Yön.16-08.08.2012) Tesisin sanayi parselinde bulunması halinde, tesisin bağımsız bölüm oluşturmadan bir bütün halinde kiraya verileceğine dair beyan,

b) Kiracıdan;

1) Ticaret sicili memurluğundan onaylı faaliyet belgesi,

2) Tüzel kişilerden söz konusu tesisin kiralanmasına ilişkin yönetim kurulu veya ortaklar kurulu kararı,

3) Firma yetkililerine ait imza sirküleri,

4)Yapılacak faaliyeti açıklayan bilgi ve belgeler,

5) OSB tarafından hazırlanan ve kurulacak tesisin elektrik, su, doğal gaz, çalışan sayısı, atıkları ve atık özellikleri vs. bilgilerini gösterir firma yetkililerince imzalı bilgi formu, 

6) Yapılacak kira sözleşmesi örneği,

7) OSB mevzuatı ile OSB iç talimatname ve sözleşmelerine uygun faaliyet gösterileceğine dair noter tasdikli taahhütname istenir.

(3) OSB tarafından onay verilmeden üçüncü kişilerin kullanımına tahsis edilen tesislere, elektrik, su ve doğalgaz dahil hiçbir hizmet verilmez.

(4) Sanayi tesislerinin işletilmesine ilişkin olarak, Kanun ve Yönetmelikle katılımcılara getirilen yükümlülüklerden kiracılar da sorumludur.

 

Görüldüğü üzere yönetmeliğin bu maddesinde, OSB lerde kiralama yapılabilmesi için, hem  katılımcı diye adlandırdığımız mal sahibi, heme de kiracıya bir takım yasal yükümlülükler getirilmiştir.    

 

Ancak burada  değinmek istediğimiz asıl konu :   maddenin 2/a-5 bendindeki ,parselin  bir bütün halinde ancak kiraya verileceği hususudur ki bu da doğal olarak,  OSB lerde  çok sayıda eleştiriye   konu olmakta,  hatta bu maddenin iptali için idari yargıya dahi başvuruda bulunulmuştur. 

 

Gelen eleştirilere, OSB kanunun amacını ve kanun ile sağlanmak istenileni dikkate aldığımızda, kısmen katılmasam da, haklılık payı da yok değil. ( bu arada , bu yasağın sadece sanayi parselleri için geçerli olduğu ,OSB Uygulama yönetmeliğinde, OSB alanı içindeki KSS veya ticari alanlardaki yerler için böyle bir yasağın olmadığı da ileri sürülebilir) 

 

Katılımcılar :  “OSB ler, küçük ticari alanlara da dönüşmemeli ,ama yasayı bu kadar da katı uygulamamalı ve hiç olmazsa, aynı parsel içindeki, birbiriyle hukuki bağı olan kardeş kuruluşlara aynı parselde kiralamaya izin verilmelidir. Mesela üretici olan katılımcının, pazarlama firmasına ,yada bir şekilde organik bir bağı olan diğer  firmasına kiralamanın yapılabilmesi gerektiğini “ ileri sürmektedirler ki bunda da haklı olduklarını düşünüyorum. Zira, organik bağ olan firmaların, aynı binada  veya birbirine yakın bir alanda faaliyet göstermesi, birçok gideri ve yatırım maliyetini azaltacağı, bunun da doğal olarak sanayiye katkı sağlayacağı muhakkaktır.  Bu nedenle de ,en azından birbiriyle organik bir bağı olan ve faaliyetleri birbirini destekleyen veya türevi olan ürünler üreten, pazarlayan vs firmaların,  aynı parselde kiralama yapmasına  izin verilebileceğini ve bu şekilde bir düzenlemenin,  

OSB yasasının sağlamak istediği maksada da uygun olduğuna inanıyorum.

doganhukuk34@gmail.com