Av. Hasan DOĞAN

Konu OSB’ler olunca, bu konuda yoğunlaşmış bir hukukçu olarak tarafımca da bu kanun teklifi yakından incelenmiştir. Bakanlığın bu çalışması ile ilgili olarak yaptığım inceleme sonucu oluşan görüşlerimi paylaşma gereği duydum.

Her hangi bir önyargılı bakışa neden olmamak adına da olsa, bakanlıkça yapılmış bu iyiniyetli çabayı eleştirmeyi değil, OSB mevzuatı ile yakından ilgilenen bir hukuk insanı olarak, sadece ve sadece hukuka ve OSB’lere katkı sunma amaç ve niyetini taşıdığımı da özellikle belirtmek isterim. Dolayısıyla, eleştirilerimiz bu çerçevede değerlendirilip, önerilerimiz bu çerçevede dikkate alınır ise; gerçekten hem hukuka katkı, hem de, OSB’lerde her türlü sorunla boğuşup ayakta kalmaya ve ülke ekonomisine bir şeyler kazandırmaya çalışan, katılımcı-sanayicilere bir şeyler sunmuş oluruz diye düşünüyorum.

Önce bakanlığın bu çalışması ile ilgili olumluluklardan söz edeyim:
Pek tabiki bakanlığın, böyle bir çalışma yapıp, bunu ilgili kişi ve kurumların görüşlerine sunması, olması da gereken olumlu bir davranıştır. Yasadan bizzat etkilenecek kişi ve kurumların, konuyla ilgili görüşlerinin alınması, her hukuk devletinde olması gereken olumlu bir davranıştır. Keza “Üretim Reform Paketi Kanun Tasarısı Taslağı “ başlığı da enerjik, sanayiciye umut vaad eden bir başlık.

Yine taslakta ; OSB’lerdeki 5 yıl ile sınırlı olan emlak muafiyetinin, %75 oranında olmak üzere süresiz olması, organların görev süresinin (Türk Ticaret Kanununda yazılı sürelerdeki gibi) 2 yıldan 3 yıla çıkartılması, üretimde bulunma ve işyeri açma ruhsatları yerine, yapı kullanma izni almış olmanın ve ½ oranının, genel kurula geçme koşullları arasına sokulması, sanayi sicil belgesinin alınması halinde hafta tatili kanunundan istisna, olumlu değişikliklerdir.

Ancak bu olumlu değişikliklerle birlikte, OSB mevzuatının yapı ve iskeletini bozan önemli olumsuz değişikliklerde bulunmaktadır bu taslakta. Öncelikle OSB kanununda, hukuk tekniği ve sistematiği açısından son derece önemli eksiklik ve yanlışlıklar varken, bunlarla hiç ilgilenilmeyip, aksine hiç gerekmeyen konularda düzenleme yapılmaya çalışılmasının doğru bir davranış olmadığını söylemeye gerek yok sanırım.

Bir kere sayın yetkilillerin de; kanunun genel yapısını ve sistematiğini gözetmeden rastgele bir kanun maddesini mevzuata sokmakla kanun yapılmayacağını, bunun vücüda eklenen yapay bir organ gibi, onun bütüncül ve ahenkli yapısını bozacağını bildikllerini düşünüyorum. Buna karşın yapılan bu çalışmada, OSB kanunun bu genel yapısı hiç dikkate alınmamıştır. Özellikle OSB kanunun 5. ve 25. maddelerinde dile getirilen “özel hukuk tüzel kişisi olma” özelliklleri ve anayasa mahkemesinin bununla ilgili bazı iptal kararındaki ilkeler tamamen gözardı edilmiştir.

İkinci olarak, “ bakanlığın talimatlarına uyma” vb , tamamen muğlak ve yine Anayasa mahkemesinin çoğu iptal kararında değindiği, anayasanın 2.maddesindeki ” hukuk devleti olma“ ilkesi ile çelişen bir kavrama yer verilmekle , mevzuatın daha da içinden çıkılmaz hale gelmesine zemin hazırlanacaktır. Zira sunulan bu taslakta OSB organlarının : bakanlık tarafından verilecek talimatlara uymama halinde görevden alınacağı belirtilmiştir ki bu, neresinden bakarsanız bakın, hukuka aykırı bir düzenlemedir. Hem OSB lerin özel hukuk tüzel kişiliğinden söz edip ,organlarını seçimle oluşturmak, hem de bunları, tamamen muğlak bir kavram olan “talimatlara uymuyor” diye görevden almak, hiç bir hukuk devletinde olmaması gereken bir uygulamadır.

Tasarıdaki üçüncü önemli yanlış ise; “SAĞYAŞ” adı altında yeni bir özel hukuk tüzel kişisinin OSB mevzuatına sokulması bir yana, bu özel hukuk tüzel kişisine; yapı kullanma izni ve işyeri açma ve çalışma ruhsatı olmayan taşınmazları dahi satın alma ayrıcalığının verilmesidir. Hiçbir katılımcıya, yapı kullanma izni ve çalışma ruhsatı almadan taşınmazını satma yada böyle bir taşınmazı satın alma izni verilmezken, bu kuruma, OSB katılımcısı olma ve koşulları taşımasa dahi dilediği taşınmazı satın alma ayrıcalığının verilmesi; Anayasanın eşitlik ilkesi ve 4054 Sayılı, Rekabetin Korunması Hakkında Kanunun, 2-4-6. maddeleri ve diğer temel hukuk kurallarına aykırıdır. Kaldı ki böyle bir yapı, henüz yeni yeni oturmaya, içtihatlarla bir düzene kavuşmaya başlayan OSB mevzuatına yeniden bir karmaşıklık, içinden çıkılmaz bir hal getirecektir.

Bu tasarıda; OSBÜK e üyeliğin zorunlu hale getirilmesi, aidatlarının OSB bütçesinden karşılanması ise ayrı bir sorun olacaktır. OSB bütçesinden karşılanacak olan OSBÜK maliyetlerinin, sanayici katılımcıya bir şekilde olumsuz olarak yansıyacağı, bunun ise, emlak vergisi ile sağlanmak istenen avantajı anlamsızlaştıracağı açıktır. Ayrıca OSBÜK e verilmek istenen görevin, zaten bakanlığın ilgili birimlerince yerine getirildiği de gözönüne alındığında, buna rağmen böyle bir yapıya yer verilmesinin, ne sanayii nede üretime bir faydası olacaktır. Zira Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının kuruluş kanunu olan 635 Sayılı KHK nin 6.maddesinde sayılı birimlerin zaten yerine getirdiği yada getirmek zorunda olduğu bir görevi, ayrıca böyle bir kuruma vermenin karışıklıktan başka hiç bir yararı olmayacaktır.

Sonuç olarak, OSB ve sanayicilerin her türlü hukuki sorunuyla içli dışlı bir hukuk insanı olarak, umarım ve dilerim ki ; sesimiz yetkillerce de duyulur ve gerçekten, sanayici ,OSB lerin çıkarı ve artık durmadan günübirlik değişikliklerle yorgun bırakılan OSB mevzuatının iyiliği düşünülerek, bu tasarı bu haliyle yasalaşmaz...