Dijital mahremiyeti korumak için neler yapmalı?

Ege Üniversitesi İletişim Fakültesi Gazetecilik Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Şadiye Deniz, dijital mahremiyet kavramını ve bireyler ile özellikle de çocukların sosyal medya araçlarını ve internet sayfalarını kullanırken nelere dikkat etmesi gerektiğini Elips Haber’den Halide Tonga’ya anlatı. İnternette yaptığımız tüm aktivitelerin görünmeyen bir karşılığının olabileceğini söyleyen Prof. Dr. Deniz, “Nasıl ki gerçek hayatta kişisel bir özel alan oluşturuyor ve herkesle her şeyi paylaşmıyorsak dijital ortamda da aynı şekilde hareket etmeliyiz” dedi.

Paylaşımların internet ortamından hiçbir zaman silinemeyecek olması sonraki dönemlerde bireyler için istenmeyen durumlar yaşanmasına neden olabileceğini vurgulayan Prof. Dr. Deniz, “Sosyal ağlar üzerinden rızamız dahilinde paylaştığımız kişisel bilgilerimiz, fotoğraflarımız vb diğer şeyler teknoloji şirketleri tarafından kullanılabiliyor. Bunun yanında özel hayatın gizliliğinin ihlal edilmesi, internette paylaştığımız bir içeriğin silsek dahi yok olmaması sonraki yaşantımızı etkileyebilecek çeşitli riskleri barındırıyor” diye konuştu.

Mahrem alanın kişilere göre farklılık gösterebileceğini söyleyen Prof. Dr. Deniz, özellikle çocuklar olmak üzere genel olarak dijital mahremiyet farkındalığını artırmak ve o özel alanı korumak önem taşıyor. Mahrem kelimesi, herkesçe bilinmemesi icap eden, söylenmeyen ve gizli demektir. Mahremiyet ise bir haktır. Neyi kiminle paylaşacağımıza bizim karar verme durumumuzdur. Mahremiyet hakkı, kişilerin başkaları ile hangi koşullarda ilişki içerisine girebileceklerine ve kendileri hakkında hangi bilgileri paylaşabileceklerine kendilerinin karar vermesini içermektedir. Bu nedenle mahremiyet ya da mahrem alan herkese göre farklılık gösterebilir. Bazı kişiler için evi, bedeni, ailesi, adresi, ideolojisi, inancı mahrem alanı olarak sayılırken bazıları için sayılmamakta” dedi.

İnternette kullanıcı olan herkesin dijital mecralarda paylaşılanların silinmeyeceğini bilerek hareket etmeleri gerektiği konusunda uyarıda bulunan Prof. Dr. Deniz şunları söyledi: “Dijital mahremiyet farkındalığındaki en önemli mesele paylaşımlarımızın dijital mecralarda hiç silinmeyeceği bilgisine sahip olmamızdır. Paylaşımlarımızı yaparken bu ön kabul ile hareket etmeliyiz. Bugün herkese açık olarak paylaştığımız bir içeriği yarın gizlemek isteyebiliriz. Ya da bugün zararlı görmediğimiz ve sosyal ağlara koyduğumuz bir içerik gelecekteki hayatımızı olumsuz etkileme durumunu ortaya çıkarabilir.”