Hocali Katliamı'nı kim yaptı? - Hocalı Katliamı'nda neler yaşandı? - Soykırım ne demek?

Azerbaycan'ın Hocalı kentinde yaşanan katliamın bu yıl 26. yıl dönümü. Son dönemin en katlı sivil katliamı olarak gösterilen Hocalı Katliamı'nı kim gerçekleştirdi. Hocalı'da neler yaşandı? 

Bugün 106’sı kadın, 70’i yaşlı, 63’ü çocuk 613 Azerbaycan vatandaşının Ermenilerce katledildiği Hocalı Katliamı’nın 26. yılı. Hocalı’da yaşananları dünyaya duyurmaya devam eden Azerbaycan, uluslararası kamuoyundan suçluların cezalandırılması talep ediyor. TBMM Başkanı İsmail Kahraman ve Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın da anma mesajları yayınladı.

Azerbaycan, Ermenilerin 26 Şubat 1992’de gerçekleştirdiği Hocalı Katliamı nedeniyle Ermenistan’ın cezalandırılmasını istiyor. Azerbaycanlılar, 106’sı kadın, 70’i yaşlı, 63’ü çocuk savunmasız 613 sivilin katledilişinin 26. yılında hayatını kaybedenleri anarken sorumluların adalet önünde hesap vermesini talep ediyor. Azerbaycan Dışişleri Bakanlığı ve Başsavcılığı'nın hazırladığı ortak raporda, Ermenistan, Azerbaycan’a ait Dağlık Karabağ’da 1980’li yıllardan itibaren bölücülüğü ve terörizmi desteklemek, savaş başlatarak Azerbaycan topraklarının yüzde 20’sinin işgal etmek ve savaş suçları işlemekten sorumlu tutuluyor.

Savaş suçu ve soykırım

Azerbaycan’a göre, Hocalı’da yaşananlar, 1949 Cenevre Sözleşmelerinin, Birleşmiş Milletlerin (BM) Soykırım Suçunun Önlenmesi ve Cezalandırılması Sözleşmesi, Sivil ve Siyasi Haklar Sözleşmesi, İşkenceye ve Diğer Zalimane, İnsanlık Dışı veya Onur Kırıcı Muamele veya Cezaya Karşı Sözleşmesi, Çocuk Hakları Sözleşmesi gibi çok sayıda sözleşmenin ciddi ihlali anlamına geliyor. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin 22 Nisan 2010 tarihli kararında, Hocalı’da yaşananlar, savaş suçları veya insanlık aleyhine suçlarla eşdeğer eylemler olarak görülüyor. Bugüne kadar 15 ülkenin parlamentosu ve ABD’nin 16 eyaletinin meclisi Hocalı’da yaşananları kınayan ve soykırım olarak gören kararlar kabul etti.

Soykırım ne demek?

“Soykırım” terimi 1944 öncesine kadar mevcut değildi. Soykırım, bir grubun varlığını ortadan kaldırma amacıyla gruplara karşı işlenen şiddet içeren suçlara karşılık gelen çok özel bir terimdir. İnsan hakları, ABD Haklar Bildirgesi ya da 1948 Birleşmiş Milletler Evrensel İnsan Hakları Beyannamesi'nde görüldüğü üzere, bireylerin haklarıyla ilgilidir.