Diyanet uyardı: Kurbanınız geçersiz sayılır (Kurban alırken nelere dikkat edilmeli?)

Kurban Bayramı'nda kurban kesmeye niyetli olanlar dikkat!

Diyanet'in yaptığı uyarı, kurbanınızın geçersiz olmaması açısından önemli uyarılar içeriyor. İşte ayrıntılar...

Diyanet İşleri Başkanlığına bağlı Din İşleri Yüksek Kurulu, geçen hafta vekâlet yoluyla kurban alımı ve kesimi organizasyonlarıyla ilgili bir karar aldı. Daha önce vekâlet yoluyla kurban kesim organizasyonlarının caiz olduğunu belirten Diyanet, Diyanet Vakfı ile de vekâlet yoluyla kurban alım organizasyonu yapıyordu. Kurul, bu kez vekâlet yoluyla kurban organizasyonlarının hangi şartlarda caiz olduğunu gerekçeleriyle açıkladı.

Kurul’un kararında hayvana ortak olanların tamamının niyetinin ibadet olması gerektiği belirtildi. Hanefi mezhebine göre, kurban hisselerine ortak olanlardan birinin et niyetiyle ortak olmasının o hayvana ortak olan herkesin kurbanını geçersiz kılacağının vurgulandığı kararda, “Dolayısıyla böyle bir organizasyonu yapacak kişi ve kuruluşların bu durumun farkında olması ve hisse satarken müşterilerine bu hassasiyeti hatırlatmaları önem arz etmektedir” denildi.

Kurul, belirsizliğin oluşmaması için satışa konu olan hayvanın müşteriye gösterilmesi gerektiğini ya da cinsi ve yaşı gibi özelliklerinin yanında küpe numarasının belirtilmesi gerektiğini vurguladı.

Sakatatları da adil dağıtın

Diyanetin yayınladığı kararda, vekâleten kurban kesim organizasyonun geçerli olması için şu şartlar sıralandı:

- Kurbanlıklar, mutlaka kurban kesim günleri içerisinde kesilmeli.

- Hayvan kesim ücretleri kesilen kurbanlık hayvanların etleri, derileri veya sakatatından karşılanmamalı.

- Her bir hissedar, kurban edilecek bir büyükbaş hayvanın en az yedide bir hissesine kaydedilerek belirlenmeli.

- Kurban kesen kuruluşların hissedarlarını belirlemeden hayvanları topluca kesmeleri caiz değildir. Bundan dolayı her hayvanın hissedarları belirlendikten sonra kasaba vekâlet verilmeli.

- Kurban edilecek hayvanın kesimi yapılmadan önce hissedarları belirlenmeli. Önceden belirlenen hissedarlar adına kesilen bir hayvana kesimden sonra başkası ortak olamaz.

- Büyükbaş hayvan kesildikten sonra vekâlet veren yedi kişi için etleri eşit hisselere ayrılarak hazırlanmalı, isteğe göre sakatatı da eklenmeli ve vekâlet veren kişi ya da kişilere teslim edilmeli.

- Hisseleri belirlendikten sonra kesilen kurbanlıklardan elde edilen etlerin karıştırılmaması ve her hissedara kendisi adına kesilen hayvanın etlerinden verilmesi gerekir.

- İlgili kuruluşlar, vekâletlerini aldıkları kişiler adına kesecekleri kurbanlıkların etlerinin tamamını hissedarlara ya da sahibinin rızasıyla ihtiyaç sahiplerine ulaştırmalıdır. Bunların bir kısmını et olarak satmamalı veya belirlenen kilogram üzerindeki et miktarlarını bir araya getirerek yeni bir hisse oluşturmamalı.

- Hayvanın deri ve sakatatı hisse sahibine ya da sahiplerine ait olduğundan, bunların ya kendisine ya da kendisinin izniyle dinen bağışlanması caiz olan şahıs veya hayır kurumlarına ulaştırılması gerekir. 

KURBAN ALIRKEN NELERE DİKKAT EDİLMELİ?

1- Kurban satın alırken, (Bayram günü kesmesi vacib olan kurbanı almaya) diye niyet etmeli. Bunu keserken, tekrar niyet etmesi şart değildir. Bu aldığı hayvanı kurban etmesi de şart değildir, fakat keseceğinin kıymeti bundan az olmamalı. Satın alırken, hiç niyet etmese de olur, fakat bunu keserken veya kesecek olanı vekil ederken niyet etmesi gerekir.

2- Kurbanlık hayvanı canlı olarak tartıp satmak caiz olmaz. Canlı olarak tartıp, (Bu hayvana şu kadar para vereceksin) denirse, hayvanın tamamı üzerinde pazarlık yapılırsa, o zaman alışveriş götürü usulü olduğundan sahih olur. Bazı yerlerde kurbanlık hayvan alırken satıcı, (Hayvanı kesip et hâline getirdikten sonra kilosunu şu fiyattan veriyorum. Sen hayvanı seç, bayramda gelirsin, eti kaç kilo gelirse, parasını verirsin) diyor. Bu da kesinlikle caiz değildir, et satın alınmış olur, kurban olmaz.

3- Üç ortak, 7000 liraya bir inek alsa, ortağın biri 3000 diğeri de 3000 verse, üçüncü ortak 1000 lira verse, üçüncüye düşen hisse, yedide birden az olmadığı için caiz olur. Etin yedide birini alır. Diğer ikisi yedide üçünü alır.

4- Eşit para verip, 3 kişi, 3 koyun alsa, kesmeden önce, (Şu senin, şu onun, şu da benim) diye paylaşmaları caizdir.

5- Kurbanı veresiye veya kredi kartıyla almak caizdir. Faizli kredi ile almak caiz olmaz.

6- İki kişinin kurbanı karışırsa, her birinin kendinin sanarak kestiği, kendi kurbanı olur.

7- İki kurbanlıktan biri diğerini öldürmüşse, sahibine ödetilemez.

8- Kurban alan, niyetini değiştirip, akika veya adak olarak kesebilir.

9- Başkasının hayvanını ondan habersiz, onun için kurban etmek caizdir. Başkasının hayvanını, ondan izinsiz, kendi için kurban eden, sonra kıymetini öderse caiz olur. Sahibi kıymetini kabul etmeyip, kesilmiş hayvanı alırsa, sahibi için kurban edilmiş olur.

10- Emanet olarak bırakılan hayvanı kurban etmek, caiz değildir.

11- Allah rızası için niyet ettikten sonra, ayrıca çoluk çocuk çok et yesin diye semiz koyun almayı niyetine karıştırmamalı, semiz alırken sadece sevabını düşünmeli.

12- Herkes, beslediği kendi hayvanını kurban edebilir. Nisaba malik olan birine bir koyun hediye edilse, o da bunu kurban olarak kesse, vacib kurban yerine gelir. Kurbanı parayla alma şartı yoktur.

13- Necaset yiyen hayvanın etinin temiz olması için, deve 40, sığır 20, davar 10, tavuk 3, serçe 1 gün hapsedilir. Bir başka kavilde ise, deve ile sığır 10, koyun 4, tavuk 3 gün hapsedilir.

14- Başkasının koyununu gasp eden, çalan, kıymetini sonradan öderse, kurban etmesi caiz olur, çünkü, kıymeti ödenince, gasp ettiği zaman mülkü olur. Gasp günahına ayrıca tevbe gerekir.

15- Borcu olmayan fakir, kurban keserse, çok sevap olur. Borcu varsa, önce borcunu vermelidir; çünkü borç ödemek farzdır. Kurban nisabına malik olmayan fakir, kendi malı olan hayvanını kurban etmeyi niyet ederse veya kurban niyeti olmayarak, hayvanı bayramda satın alıp, sonra kurban etmeyi niyet ederse yahut kurban niyeti ile bayramdan önce satın alırsa, bunları kesmesi vacip olmaz. Keserse, nafile olur ve etinden yiyebilir ve fakirlere verdiği et, sadaka olur.

16- Fakirin kurbanı bayramdan önce doğurursa, bir kavle göre, bayramda yavrusunu da anasıyla beraber kesmek gerekir. Zenginin kurbanı bayramdan önce doğurursa, yavrusunu kesmesi gerekmez.

17- Büyük baş hayvana, vacib, nafile, adak, akika ve ölüye kesilecek kurban için ortak olunabilir.