Çifte vatandaşlık nedir? Çifte vatandaşlık nasıl alınır? - Avantajları nedir?

E-Devlet üzerinden Alt-Üst Soyağacı Sorgulama sonuçlarına göre Bulgaristan, Makedonya ve Yunanistan gibi ülke göçmeni olduğunu fark eden vatandaşlar, çifte vatandaşlık başvurusuna hazırlanıyor. Peki çifte vatandaşlık nedir? Nasıl çifte vatandaş olunur?

Milyonlarca vatandaş, geçtiğimiz günlerde e-devlette başlatılan 'soyağacı sorgulama' hizmetinden dedelerinin kökeniyle ilgili bilgiler elde etti. Özellikle Avrupa Birliği'ne (AB) üye ülkeler Bulgaristan, Makedonya, Yunanistan ve Romanya göçmeni olduğunu öğrenen vatandaşlar, çifte vatandaşlık almak için harekete geçti.

YUNANİSTAN'DAN VATANDAŞLIK ALMAK KOLAY DEĞİL

Bulgaristan, Bosna-Hersek, Makedonya ve Romanya çifte vatandaşlık veriyor. Yunanistan ise Mübadele Anlaşması gereği vatandaşlık vermiyor. Ancak annenin, babanın, dedenin, anneannenin ya da babaannenin 'Yunan kimliği' olan kişilere vatandaşlık yolu açılabiliyor.

BİZZAT MÜRACAAT GEREKLİ

Çifte vatandaşlık almak isteyen kişiler bizzat kendileri ya da bu işi yapan hukuk büroları aracılığıyla ülkelerin Adalet, Dışişleri ya da İçişleri Bakanlıkları veya konsolosluklara başvuracak. Başvuru yaparken, gerekli belgelerin tercümesi yapılmış ve noter tasdikli olması gerekiyor. Bulgar göçmeni olduğunu öğrenen kişiler Bulgaristan Adalet Bakanlığı'na bağlı çalışan Vatandaşlık Genel Müdürlüğüne başvuru yapmaları gerekiyor. Dedelerinin Romen ve Boşnak olduğunu öğrenen vatandaşlar ise Bosna Hersek ile Romanya vatandaşlığı alabilmeleri için bu durumu kanıtlayan belgelerle ilgili konsolosluklara başvuracaklar. Makedonya vatandaşlığına başvurmak isteyenler ise gerekli evrakları tamamladıktan sonra İçişleri Bakanlığı'na başvuru yapabiliyor. Vatandaşlık başvurusu reddedilen kişilerin, ilgili ülkede dava açma hakkı var. Bu kişilerin uluslararası platformlarda ya da Türkiye'de dava açma hakları bulunmuyor. 

Ç

Peki çifte vatandaşlık nedir? Çifte vatandaşlık ise bazı ülkelerin, başka ülke vatandaşı olanlara kendi ülkesindekilere tanıdığı tüm hakları tanıması ve bu haklardan faydalanmasına imkan tanıması manasına geliyor. Bu şekilde iki ülkenin de vatandaşlık haklarına sahip olduğu için "çifte vatandaşlık" olarak tanımlanıyor.

ÇİFTE VATANDAŞLIK TÜRLERİ

Vatandaşlığın biçimsel içeriğinden ziyade maddi içeriğinden hareket edildiğinde türleri olduğu göze çarpıyor. Devlet, aynı soya ve dine bağlı olan kişiye siyasi ve ekonomik nedenlerle biçimsel vatandaşlığı vermeyebiliyor. Ancak aynı kişiyi hukuki statü bakımından vatandaş olarak kabul edebiliyor. Bu nedenle çifte vatandaşlığın temelini biçimsel içeriklerin değil, maddi içerik kriterlerinin belirlediği kabul edilir.

Çifte vatandaşlığın türleri 4'e ayrılır:

1) Düzenli Çifte Vatandaşlık

Farklı 2 ülkenin vatandaşlığına dair kanun hükümlerinden kaynaklanır. Buna yasal çifte vatandaşlık adı da verildi.

2) Göreceli Çifte Vatandaşlık

Bu vatandaşlık türünde vatandaşlığı belirleyen kanunların ortaya çıkardığı bir durum söz konusu oluyor. Göreceli çifte vatandaşlık, 2 ya da daha fazla ülkenin aynı kara parçası üstünde hak talep etmesi ve o topraklarda yaşamakta olan insanlara vatandaşlık vermelerinden kaynaklanıyor.

3) Örtülü-Fiili Çifte Vatandaşlık

Burada vatandaşlık kanununun hayata geçirilmesi neticesinde oluşan bir vatandaşlıktan bahsedilmiyor. Kişi, reelde sadece bir ülkenin vatandaşlığına sahip oluyor ama dini ve ırksal sebeplerden ötürü 2'inci bir ülkede vatandaş olarak kabul görebiliyor.

4) Düzensiz Çifte Vatandaşlık

Bu türdeki bir kişi, bir yabancı ülke vatandaşlığını, vatandaşlık hukukunun umumi ilkeleri dışındaki bir sebep dolayısıyla kazanıyor. Kaybedilmesi ise vatandaşlık hukuku dışında kalan nedenlerle kazanılmış 2'inci vatandaşlık prosesinin bitmesiyle olur.

TÜRKLER EN ÇOK HANGİ ÜLKEDE ÇİFTE VATANDAŞ KONUMUNDA?

Dışişleri Bakanlığı'nın verilerine göre yurt dışında yaklaşık 5.5 milyon Türk yaşıyor. Bunların 4.6 milyonu Batı Avrupa'da, geri kalanlar ise Kuzey Amerika, Asya, Orta Doğu ve Avustralya'da yaşıyor.

Çifte vatandaşlığa sahip Türklerin sayısının en fazla olduğu ülke Almanya.