Meclis üyeleri nasıl seçiliyor | belediye meclis üyesi dağılımı nasıl hesaplanır | meclis üyeleri maaşları 2019

Meclis üyeleri nasıl seçiliyor? 31 Mart yerel seçimlerinde belediye meclis üyeleri için de oy kullanıldı. İşte belediye meclis üyeliğiyle ilgili merak edilen soruların yanıtları...

Belediye Meclis Üyeleri Nasıl Seçilmektedir?

Belediye meclis üyeleri az önce de belirttiğimiz gibi herhangi bir siyasi partiden aday olmak zorunda değildir. Üyeler, hali hazırda herhangi bir siyasi partide aktif olarak görev alıyor olabilir. Ancak adayların herhangi bir siyasi parti ile ilişkisi olmaya da bilir. Sadece Yüksek Seçim Kurulu’nda başvuru formu doldurarak müracaat eden kişiler meclis üyeliğine aday olabilir.

YSK’ya yapılacak başvurular ortalama olarak yerel seçimden 1 ay öncedir. Meclis üyesi olmak isteyen ve herhangi bir siyasi partiyle ilişkisi olan kişiler partileriyle iletişime geçmek durumundadır. Çünkü siyasi parti üst yetkilileri, kişi için daha farklı bir görev veriyor olabilir. Bir siyasi partinin ne kadar fazla meclis üyesi varsa alınacak kararlarda bir o kadar güçlü olacaktır.

Bundan dolayı da partiler Belediye Başkanları kadar meclis üyelerine de önem vermektedirler. Siyasi partiler meclis üyesi olmayı düşündüğü kişiler için cüzi miktardaki üyelik ödeneğinin dışında daha farklı tutarlar ödeyebilirler. Belediye meclisi üyeleri yerel seçimden yerel seçime iş başına gelmektedir. Yani bu süreç 5 yılı kapsamaktadır.

Belediye Meclis Üyelerinin Görevleri Nelerdir?

Belediye meclis üyeleri bir kamu personeli olarak hizmet vermektedir. Siyasi partilerin meclis üyeleri belediyenin düzenlediği meclis toplantılarında partiyi temsilen bulunurlar. Belediye meclisi, bir nevi belediyenin yasama organı gibi hareket ederler. Yani bir karar verici, çıkarıcı bir işlev yürütmektedirler. Bulunulan bölgede yer alan sıkıntılar için ne tür adımlar atılacağı, problemlerin nasıl çözülebileceğiyle ilgili fikirler üretirler.

Sorunların çözümünü sağlamak için toplanan belediye meclislerinde meclis üyelerinin önemli görevler üstlendiğini söylemek gerekiyor. Ancak sorumluluklarının büyüklüğüne rağmen aldıkları ücret çok cüzi miktardadır. Bundan dolayı da hizmeti kendinde bir yükümlülük olarak gören kişiler, gönüllülük esasıyla belediye meclisi üyeliği yapmaktadırlar.

Siyasi Partiye Bağımlı Olmak Zorunlu mu?

Belediye seçimleriyle seçilen meclis üyeleri herhangi bir siyasi partinin adayı olabileceği gibi bağımsız aday da olabilir. Meclis üyelerinin bazıları bağımsız üyeler arasından da seçilebilmektedir çünkü belediye seçimlerinde siyasi partilere değil adaylara oy verilir.

Belediye Meclisi Üyeleri Neler Yapar?

Belediye meclisi üyelerinin görev ve yetkileri maddeler halinde yasal düzenlemelerle sınırlandırılmıştır. Peki bu görev ve sorumluluklar hangi alanları kapsar?

Stratejik plan ile yatırım ve çalışma programlarını, belediye faaliyetlerinin ve personelinin performans ölçütlerini görüşmek ve kabul etmek.

Bütçe ve kesin hesabı kabul etmek, bütçede kurumsal kodlama yapılan birimler ile fonksiyonel sınıflandırmanın birinci düzeyleri arasında aktarma yapmak.

Belediyenin imar planlarını görüşmek ve onaylamak, büyükşehir ve il belediyelerinde il çevre düzeni planını kabul etmek. (Ek cümle: 1/7/2006-5538/29 md.) Belediye sınırları il sınırı olan Büyükşehir Belediyelerinde il çevre düzeni planı ilgili Büyükşehir Belediyeleri tarafından yapılır veya yaptırılır ve doğrudan Belediye Meclisi tarafından onaylanır.

Borçlanmaya karar vermek.

Taşınmaz mal alımına, satımına, takasına, tahsisine, tahsis şeklinin değiştirilmesine veya tahsisli bir taşınmazın kamu hizmetinde ihtiyaç duyulmaması halinde tahsisin kaldırılmasına; üç yıldan fazla kiralanmasına ve süresi otuz yılı geçmemek kaydıyla bunlar üzerinde sınırlı ayni hak tesisine karar vermek.

Kanunlarda vergi, resim, harç ve katılma payı konusu yapılmayan ve ilgililerin isteğine bağlı hizmetler için uygulanacak ücret tarifesini belirlemek.

Şartlı bağışları kabul etmek.

Vergi, resim ve harçlar dışında kalan ve miktarı beş bin YTL’den fazla dava konusu olan belediye uyuşmazlıklarını sulh ile tasfiyeye, kabul ve feragate karar vermek.

Bütçe içi işletme ile 6762 sayılı Türk Ticaret Kanununa tabi ortaklıklar kurulmasına veya bu ortaklıklardan ayrılmaya, sermaye artışına ve gayrimenkul yatırım ortaklığı kurulmasına karar vermek.

Belediye adına imtiyaz verilmesine ve belediye yatırımlarının yap-işlet veya yap-işlet-devret modeli ile yapılmasına; belediyeye ait şirket, işletme ve iştiraklerin özelleştirilmesine karar vermek.

Meclis başkanlık divanını ve encümen üyeleri ile ihtisas komisyonları üyelerini seçmek.

Norm kadro çerçevesinde belediyenin ve bağlı kuruluşlarının kadrolarının ihdas, iptal ve değiştirilmesine karar vermek.

Belediye tarafından çıkarılacak yönetmelikleri kabul etmek.

Meydan, cadde, sokak, park, tesis ve benzerlerine ad vermek; mahalle kurulması, kaldırılması, birleştirilmesi, adlarıyla sınırlarının tespiti ve değiştirilmesine karar vermek; beldeyi tanıtıcı amblem, flama ve benzerlerini kabul etmek.

Diğer mahalli idarelerle birlik kurulmasına, kurulmuş birliklere katılmaya veya ayrılmaya karar vermek.

Yurt içindeki ve İçişleri Bakanlığının izniyle yurt dışındaki belediyeler ve mahalli idare birlikleriyle karşılıklı iş birliği yapılmasına; kardeş kent ilişkileri kurulmasına; ekonomik ve sosyal ilişkileri geliştirmek amacıyla kültür, sanat ve spor gibi alanlarda faaliyet ve projeler gerçekleştirilmesine; bu çerçevede arsa, bina ve benzeri tesisleri yapma, yaptırma, kiralama veya tahsis etmeye karar vermek.

Fahri hemşehrilik payesi ve beratı vermek.

Belediye başkanıyla encümen arasındaki anlaşmazlıkları karara bağlamak.
Mücavir alanlara belediye hizmetlerinin götürülmesine karar vermek.

İmar planlarına uygun şekilde hazırlanmış belediye imar programlarını görüşerek kabul etmek.

Belediye meclisi üyeleri yukarıda belirtilen görevlerin yanı sıra, gönüllülük esasıyla çalıştıkları için yardım faaliyetlerinde de bulunabilirler. Tabii bu faaliyet belediyeye bağlı olarak yürütülebileceği gibi özel olarak da icra edilebilir.

Hangi Belediyelerde, Kaç Tane Belediye Meclisi Üyesi Bulunur?

Belediye meclisi üyesi olabilmek için ortalama bir sayı belirtmek bile pek mümkün olmayacaktır. Çünkü nüfus durumları şehirden şehre, ilçeden ilçeye değişkenlik göstermektedir. Ancak belediye meclisi üyeleri, belediyenin bulunduğu bölgenin nüfusuna göre değişkenlik göstermektedir. Düşük nüfuslu bölgelerde daha az meclis üyesi bulunurken, yüksek nüfuslu yerlerde daha fazla üye olmaktadır. Yasal düzenlemeye göre;

Nüfusu 25.000’e kadar olan ilçelerde 2

Nüfusu 25.001’den 50.000’e kadar olan ilçelerde 3

Nüfusu 50.001’den 75.000’e kadar olan ilçelerde 4

Nüfusu 75.001’den 100.000’e kadar olan ilçelerde 5

Nüfusu 100.000’den yukarı olan ilçelerde fazla her 100.000 nüfus için bir asıl, bir yedek üye ilave olunur. Nüfusun 100.000’e bölünmesi hesabında artık sayı 500.000’den az olursa hesaba katılmaz, 500.000 (dahil)’den fazla olursa artık sayıya da bir asıl, bir yedek üyelik hesap edilir.

Nüfusu 10.000’e kadar olan beldelerde 9

Nüfusu 10.001’den 20.000’e kadar olan beldelerde 11

Nüfusu 20.001’den 50.000’e kadar olan beldelerde 15

Nüfusu 50.001’den 100.000’e kadar olan beldelerde 25

Nüfusu 100.001’den 250.000’e kadar olan beldelerde 31

Nüfusu 250.001’den 500.000’e kadar olan beldelerde 37

Nüfusu 500.001’den 1.000.000’a kadar olan beldelerde 45

Nüfusu 1.000.000’den fazla olan beldelerde 55 üye seçilir.

Belediye Meclisinde Üye Olmak İçin Hangi Koşullar Gerekir?

Belediye meclis üyeliğine talip olan kişilerin, 6 aydan daha uzun bir süre seçim bölgesinde ikamet etmelidir. Yasal düzenlemeye göre adaylar, 25 yaşını doldurmuş olmalıdır. T.C. vatandaşı olan bu kişiler, belediye başkanı veya il genel meclis üyesi de olabilmektedir.

Adaylar askerliğini tecil ettirmiş, askerliğe uygun olmayan, eğitim sebebiyle askerliğini erteliyor olabilir.