Kıdem tazminatı fona ne zaman geçecek | Kıdem tazminatı kimleri kapsıyor | Kıdem tazminatı kalkıyor mu

Kıdem tazminatı fona ne zaman geçecek? Kıdem tazminatı kimleri kapsıyor? Kıdem tazminatı kalkıyor mu? Kıdem tazminatı fonu ne zaman yürürlüğe girecek? Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak'ın açıkladığı yeni reform paketi sonrası bu soruların yanıtı merak konusu oldu. İşte ayrıntılar...

Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, bugün yeni reform paketini açıkladı. Albayrak,” Vatandaşlarımızın kazançlarına göre kesinti oranlarının belirleneceği zorunlu bir bireysel emeklilik sistemini yeniden ele alacağız. Bu sistemle birlikte Kıdem Tazminatı Reformunu da hayata geçireceğiz. Yeni yapıyla birlikte 5 yılda, sistemde biriken fonların milli gelirin yüzde 10'unun üstüne çıkacağını öngörüyoruz. Finansal sektörün daha sağlıklı işleyişini sağlamak için reel sektör alanında bazı adımlar atılacak.” dedi.

“10 YILDIR GÜNDEME GELİYOR”

Bu tasarının yaklaşık 10 yıldır sürekli gündeme geldiğini belirten Sözcü Gazetesi sosyal güvenlik yazarı Sezgin Özcan sozcu.com.tr’ye yaptığı açıklamada, “Yaklaşık 10 yıldır bu konu sürekli gündeme geliyor. Şu an için benim bildiğim somut bir adım atılmış değil. Taslak olarak var” dedi.

İŞ YERİNDEN ALINAN KIDEM TAZMİNATI FONDAN ALINACAK

Kıdem tazminatı fonunun aynı işsizlik fonuna benzediğini belirten Özcan, “Kıdem tazminatı iş veren tarafından ödenirken fon kurulması dahilinde bu fon tarafından karşılanacak. Yani işçiler eskiden iş yerlerinden kıdem tazminatlarını alırken fon kurulduğu takdirde buradan alacak.” ifadelerini kullandı.

SENDİKALAR KARŞI ÇIKIYOR

Bu fonun kurulması öncesinde kafalarda çok fazla soru işareti olduğunu söyleyen Sözcü Gazetesi sosyal güvenlik yazarı Sezgin Özcan, “Şu anda bir işçi her bir çalışma yılı için 30 günlük ücreti üzerinden kıdem tazminatı alıyor. Ancak bu fon üzerinden alırsa daha az gün üzerinden alması gündemde. Bu nedenle sendikalar bu fona yanaşmıyor.” ifadelerini kullandı.

TÜRK-İŞ BAŞKANI: KIRMIZI ÇİZGİME DOKUNMA

Geçtiğimiz günlerde Türk-iş Genel Başkanı Ergün Atalay kamuoyunda tartışılan kıdem tazminatı söylentileriyle ilgili harekete geçtiklerini belirtilerek 1 Mayıs’ta ‘kırmızı çizgime dokunma' mesajı verileceğini söylemişti.

Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu (Türk-İş) Başkanı Ergün Atalay kamuoyunda tartışılan Kıdem Tazminatı fonu ile ilgili kıdem tazminatında kazanılmış haklarda geriye gidişe izin vermeyeceğimizi herkes bilsin” diye konuşmuştu. Atalay 1 Mayıs mitinginin ana konusunu ‘’kıdem tazminatı” olarak belirlediğini de açıklamıştı.

HAK-İŞ: BİZİM ÇÖZÜMLERİMİZLE İŞVERENLER ARASINDA CİDDİ FARK VAR

Hak-İş Genel Başkanı Mahmut Arslan ise konuyla ilgili, “TİSK’in temsil ettiği kesim dışında kalan birçok işveren işçiye kıdem tazminatı vermek istemiyor. Kıdem tazminatı fonuna sıcak bakan tek işçi konfederasyonuyuz ama bizim çözümlerimizle de işverenlerin beklentileri arasında ciddi fark var. Özellikle TOBB’un temsil ettiği geniş bir kesim kıdem tazminatının mevcut yapısına bile itiraz ediyor. Böyle bir tablonun olduğu yerde uzlaşının çıkması imkansız. Çünkü fonun kurulmasında işverenin tavrı ve tutumu son derece önemli.” açıklamasını yapmıştı.

ÇALIŞMA BAKANI: ‘YAPTIK OLDU’ MODELİ KİMSEYİ MEMNUN ETMEZ

Arslan, kıdem tazminatında varolan eksiklerin giderildiği ve bütün işçilerin hakkını alabildiği bir modeli istediklerini belirterek, “Biz tüm çalışanların kıdem tazminatını almasını isterken, işverenler varolandan kurtulmaya çalışıyor. Burada niyet samimi değil. Özellikle KOBİ’ler kıdem tazminatı vermek istemiyorlar.” ifadelerini kullanmıştı.

Dönemin Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Jülide Sarıeroğlu ise kıdem tazminatı konusunun ortak akıl ile birlikte çözülebileceğini, “Yaptık, oldu” şeklindeki bir modelden kimsenin memnun olmayacağını söylemişti. Sarıeroğlu, “Kıdem tazminatı konusu ortak akıl ile birlikte çözüm üretilebilecek bir alan, ‘Yaptık, oldu’ şeklinde bir modelden hiçbir kimsenin memnun olabileceğini düşünmüyorum.” diye konuşmuştu.

KIDEM TAZMİNATI NEDİR? BUGÜNKÜ HALİ İŞÇİYE NE SAĞLIYOR?

İşçiye (işçinin hayatını kaybetmesi durumunda mirasçısına) iş sözleşmesi sona erdiğinde, çalıştığı süreyle orantılı olarak bir kerede ödenen (işçi taksitle ödemeyi kabul etmediği sürece) tazminata kıdem tazminatı deniyor. İşçinin kıdem taminatı alabilmesi için işyerinde en az 1 yıldır çalışmış olması gerekiyor. İşçinin kıdem tazminatı alabilmesi patron tarafından işten çıkarılması (İş Yasası’nın 25/2 maddesi hariç) ya da şu koşullarda işten ayrılması gerekiyor:

-Haklı fesih yapması
-(Erkek işçi) Ayrılma gerekçesinin askere gitmek olması
-(Kadın işçi) Evlendikten sonraki 1 yılda işten ayrılması
-Emeklilik, malullük veya toptan ödemeye hak kazanılması
-(Sigorta girişi 8 Eylül 1999 tarihinden önce olanlar için) 15 yıl, 3 bin 600 günün doldurulması

Kıdem tazminatı, her 1 yıllık kıdem için 30 günlük giydirilmiş brüt ücret üzerinden hesaplanıyor. Sendikalı işçiler ise toplu iş sözleşmesiyle 1 yıl için 45 günlük ücret tutarında kıdem tazminatı ödenmesini sağlayabiliyor. Hesaplamada son ücret esas alınıyor. Düzenli ödenen tüm parasal haklar (ikramiye, sosyal yardım, prim vb.) ile parayla ölçülmesi mümkün haklar (servis, yemek) da hesaba dahil ediliyor. Ancak her 1 yıllık kıdem için ödenecek tazminat, devlet memurlarına ödenen azami emeklilik ikramiyesini geçemiyor. Hesaplanan kıdem tazminatından yapılan tek kesinti, binde 7,59 oranındaki damga vergisi olabiliyor.

İşyerinin başka bir işverene geçmesi halinde işçinin kıdemi, toplam süre üzerinden hesaplanıyor. Yani işçinin mevcut kıdemi de yeni işverene devrolmuş oluyor.

Hak kazandığı halde kıdem tazminatı ödenmeyen işçi, 10 yıl içinde dava açarsa kıdem tazminatını alabilyor. Gecikme süresi için mevduatta uygulanan en yüksek faiz de tazminata ekleniyor.