Filistin lideri Mahmut Abbas, Şimon Perez'in cenaze törenine katıldı

Türkiye'yi Birleşmiş Milletler (BM) Daimi Temsilcisi Feridun Sinirlioğlu'nun temsil ettiği törene katılan liderler arasında ABD Başkanı Barak Obama, Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas, Fransa Cumhurbaşkanı François Hollande, eski ABD Başkanı Bill Clinton ve eski İngiltere Başbakanı Tony Blair da yer aldı.

İsrail polisinin şehirdeki birçok yolu kapatarak geniş güvenlik önlemi aldığı ve binlerce kişinin hazır bulunduğu törende İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, Filistin lideri Abbas ile el sıkıştı. Törende, Netanyahu ve İsrail Cumhurbaşkanı Reuven Rivlin ile ABD Başkanı Obama birer konuşma yaptı.

Obama konuşmasında Filistin Devlet Başkanı Abbas'ın cenazeye katılmasının "bir jest ve henüz tamamlanmamış barış konusunun hatırlatıcısı" olduğunu söyledi. Peres'in, "Yahudiler başka bir halkı yönetmek için doğmadı, bizler kölelik ve efendiliğe karşıyız" dediğini hatırlatan Obama, şunları kaydetti: "Dünyanın kötülüklerini tanımayı reddederek Peres'i naif olmakla suçlayan eleştirmenler tarafından şekillendirilen genç kuşak Peres'in sadece başarısız barış arayışlarını hatırlıyor. Onun barış arayışı asla naif değildi. Peres zor elde edilen tecrübelerinin sonucunda güvenliğin komşularla barış yapmaktan geçtiğini öğrendi. Tekrar eden terör saldırıları ve müzakere masasındaki hayal kırıklıklarından sonra bile Filistinlilerin Yahudilerle eşit görülmesi ve kendi kaderini tayin hakkına sahip olmasında ısrar etti. İsrail'in, ancak Filistinlilerin kendi devletlerine sahip olması halinde en iyi şekilde korunacağına inandı. Burada Kudüs'te dostuma son vedayı etmek için bulunmamdan daha büyük bir onur olamazdı."

Netanyahu ise konuşmasında Peres ile başta siyasi rakipken sonrasında yakın birer dosta dönüştüklerini belirtti. Rivlin de Peres'in ölümünün, "hayat hikayeleri aynı zamanda siyonizmin ve İsrail devletinin hikayesi olanların döneminin sonu" olduğu değerlendirmesinde bulundu. Önceki gün 93 yaşındayken hayatını kaybeden Peres'in cenazesi, törenin ardından Herzl Dağı'ndaki mezarlığa defnedildi.

HAMAS TEPKİ GÖSTERMİŞTİ

Filistin Devlet Başkanı Mahmut Abbas’ın eski İsrail Cumhurbaşkanı Şimon Peres için taziye mesajı yayınlaması ve işgal altındaki Kudüs’te şu sıralarda düzenlenen cenaze törenine katılma kararı alması Filistin’de tepki çekmişti.

Hamas Sözcüsü Sami Ebu Zühri, yaptığı açıklamada, “Abbas’ın Peres’in cenaze törenine katılması şehitlerimizin ve Filistin halkının yaşadığı acıların hafife alınması anlamına geliyor. Filistin halkı, Gana ve başka soykırımlara imza atan Peres’in ölümünden büyük bir memnuniyet duymaktadır.” ifadelerini kullanmıştı.

BELARUS'TAN FİLİSTİNE GÖÇ ETTİ

Şimon Peres, 93 yıllık hayatında İsrail'de askeri ve siyasi olarak en üst düzey görevlerde bulunurken Filistinlilere yönelik kabarık bir suç dosyasına da sahipti. Belarus'ta 1923'te zengin bir tüccarın oğlu olarak dünyaya gelen Peres, 1934'te İngiliz manda yönetimi altındaki Filistin'e göç etti. Ailesiyle Tel Aviv'e yerleşen Peres, 24 yaşındayken Filistinlilere karşı saldırılar düzenleyen silahlı Siyonist Haganah örgütüne katılarak İsrail'in kuruluşuna giden süreçte rol aldı. Peres'in Filistinlilere yönelik işlediği suçlar da böylece başlamış oldu.

Daha sonra İsrail'in kuruluş yılı olan 1948'deki savaşta ülkenin ilk Başbakanı Ben Gurion tarafından silah alımlarından sorumlu olmakla görevlendirilen Peres, yüz binlerce Filistinlinin vatanlarından sürüldüğü "Nekbe" de (Büyük Felaket) en etkin rollerden birini üstlenmiş oldu. Peres, askeri bir mazisi olmamasına rağmen İsrail'de askeri endüstrinin gelişmesinde tesirli oldu.

'SİZ ÖLDÜRMEYİ İYİ BİLİRSİNİZ'

Cumuhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 2009 yılında katıldığı Davos Zirvesi'ndeki Gazze oturumunda, dönemin İsrail Cumhurbaşkanı Peres'in sesini yükselterek Gazze'ye düzenledikleri saldırılar hakkında söylediklerine sert çıkarak, "Sesin çok yüksek çıkıyor. Benden yaşlısın biliyorum ki sesinin benden çok yüksek çıkması bir suçluluk psikolojisinin gereğidir. Benim sesim bu kadar çok yüksek çıkmayacak. Bunu böyle bilesin. Öldürmeye gelince siz öldürmeyi çok iyi bilirsiniz. Plajlardaki çocukları nasıl öldürdüğünüz, nasıl vurduğunuzu çok iyi biliyorum." ifadelerini kullanmıştı.

Peres'in eleştirilerini yanıtlarken panel yöneticisinin konuşmasını kesmesine tepki gösteren Erdoğan'ın, "Davos benim için bitmiştir. Daha da Davos'a gelmem" diyerek salonu terk etmesi ve "one minute" sözüyle yaptığı çıkış tarihe geçmişti. İsrail parlamentosu Knesset'te 48 yıl milletvekilliği yapan Peres, savunma bakanlığı, iki dönem başbakanlık ve cumhurbaşkanlığı görevlerinde bulundu. Peres, cumhurbaşkanlığı görevini Temmuz 2014'te Reuven Rivlin'e devretti.