Bilirkişi nedir? Bilirkişilik başvuru e-Devlet üzerinden nasıl yapılır?

Bilirkişilik Kanunu'nun yürürlüğe girmesinin ardından zorunlu hale getirilen eğitimleri tamamlayan, çözümü uzmanlık, özel veya teknik bilgi gerektiren hallerde görüşüne başvurulacak 28 bin 848 bilirkişi, 1 Ocak'tan itibaren göreve başladı.

Bilirkişiliğin kurumsal bir yapıya kavuşmasını ve yargılamada etkin, verimli bir kurum haline gelmesini hedefleyen kanun çerçevesinde kurulan Bilirkişilik Daire Başkanlığı, 9 Mart 2018 tarihinde yayımladığı uzmanlık alanlarına göre aranacak nitelikler doğrultusunda yeni başvuru sürecini başlattı.

Aralarında tarım ve nitelikli hesaplamaların da bulunduğu 65 uzmanlık alanında bilirkişi olarak görev yapmak isteyenler 5 Kasım'dan itibaren başvuruda bulunabilecek.

Bakanlığın yaptığı çalışmayla başvurular ilk kez "e-Devlet" üzerinden alınacak.

ELEKTRONİK, MOBİL İMZA ZORUNLULUĞU

Başvurucular, "e-Devlet"te Adalet Bakanlığının sunduğu hizmetler bölümünden "elektronik imza" veya "mobil imza" ile giriş yapacaları "UYAP Bilirkişi Portal Girişi"nden işlemlerini gerçekleştirecek. Başvurular, 30 Kasım 2018'e kadar yapılabilecek.

Başvurular, Bilirkişilik Bölge Kurullarınca değerlendirilecek. Bölge kurulları tarafından oluşturulan bilirkişi listelerine kaydedilenler, 31 Ocak 2019'da Bilirkişilik Daire Başkanlığının ve bilirkişilik bölge kurullarının internet sitelerinden ilan edilecek. Başvuruları kabul edilenler, verilecek yetki belgeleriyle 3 yıllık süre için bilirkişi olarak görev üstlenecek.

Mevcut bilirkişi listelerinde kayıtlı bulunan ve halen görev yapan bilirkişilerin ise 3 yıllığına listelere kaydoldukları için tekrar bilirkişilik başvurusu yapmalarına gerek olmadığı bildirildi.

BİLİRKİŞİ NEDİR?

Çözümlenmesi özel veya bilimsel bilgiye dayanan konularda oyuna veya düşüncesine başvurulan kimse

Bilirkişiler, taraflar arasındaki hukuki anlaşmazlıkları çözmekle mükelleftir. Örnek verecek olursak; hâkimin, hukuk bilgisini, tecrübesini aşan, yalnızca özel ve tekniksel bilgi ile çözülebilecek nitelikte olan anlaşmazlıklarda farklı dallarda uzmanlık sahibi kişilerin bilgisine ihtiyaç duyulabilmektedir.

Tanımsal olarak Bilirkişi, hukuki anlaşmazlık konusunda ilgili alanda uzmanlaşmış ve görüşüne saygı duyulan ve önem verilen kişidir. Bu kişiler hakim, savcı, avukat, müşteki, sanık tarafından talep edilebilir. Yine bu kişilerin konumları, durumları, salahiyetleri devlet tarafından belirlenmiştir.

Sahte paranın tespitinden, elektronik kayıt incelenmesine, işçilik alacaklarının hesaplanmasından, iş kazalarında veya trafik kazalarında tarafların kusurunun incelenmesine, hasar tespitinden, bina değer tespitine, kıymetli bir sanat eserinin değerinin tespitinden bir giyim ürününde, otomobilde, elektronik bir cihazda üretim hatasının bulunup bulunmadığına yargıya taşınan her alanda bilirkişilik söz konusu olabilir.

BİLİRKİŞİ OLMAK İÇİN GEREKLİ ŞARTLAR NELERDİR?

- İstenen uzmanlık alanlarına göre, halen üç yıl, ancak yeni yasaya göre beş yıl uzman olarak çalıştığını gösteren diploma, sertifika, çalışma ruhsatı, hizmet belgesi gibi belgeleri ile bölge adliye mahkemeleri adalet komisyonlarına başvuru yapılarak bilirkişi listesine kayıt talebinde bulunuluyor.

- Sundukları belgelere göre, yasanın öngördüğü nitelikleri taşıyanlar her yıl aralık ayında yemin ederler ve ocak ayında kesin bilirkişi listeleri ilan ediliyor. Bilirkişiler yemin ederek göreve başlıyorlar.

- Ve bir yıl süre ile Ulusal Yargı Sistemi’ne (UYAP) kayıtlı olarak mahkemelerce bu listelerden dava dosyalarına gerekmesi halinde görevlendirme yapılıyor.

- Dosya kapsamına göre raporlarını hazırlıyorlar. Eksik gördükleri belgeleri mahkeme aracılığı ile talep ediyorlar. Mahkemenin verdiği yetki ve süre doğrultusunda tek başına ve heyet halinde çalışma yaparak raporları mahkemeye sunuyorlar.