Ticaret Bakanlığı haziran ayı veri bülteni

ANKARA (AA) - Genel Ticaret Sistemi'ne (GTS) göre ihracat, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınıyla mücadele kapsamında alınan önlem ve sınırlamaların normalleşme süreciyle kademeli olarak kaldırıldığı haziranda yıllık bazda yüzde 15,77 artarak 13 milyar 469 milyon dolara çıktı, ithalat da yüzde 8,24 yükselerek 16 milyar 305 milyon dolar oldu.

Ticaret Bakanlığının, haziran ayı geçici dış ticaret istatistiklerinden oluşan veri bülteni açıklandı.

Kovid-19 salgını nedeniyle dünya ekonomilerinde daralma yaşanırken, Türkiye'de mayıs ayından itibaren yukarı yönlü toparlanma sinyali veren ihracat, normalleşme süreciyle salgına yönelik tedbirlerin kademeli ortadan kalkmaya başladığı haziran ayında artışa geçti.

Bu artışta, bakanlıkça başlatılan, sanal ticaret heyetleri ve sanal fuar organizasyonları ve destekleri gibi dijital ekonomi politikaları ve alternatif ulaşım güzergah ve taşıma yöntemleri gibi lojistik politikaları etkili oldu.

GTS'ye göre ihracat, haziranda geçen yılın aynı ayına göre yüzde 15,77 artarak 13 milyar 469 milyon dolara, ithalat yüzde 8,24 artarak 16 milyar 305 milyon dolara çıktı. Haziranda bir önceki aya göre ise ihracatta yüzde 35,13 artış gerçekleşti.

Haziranda yıllık bazda dış ticaret açığı yüzde 17,31 düşerek, 2 milyar 836 milyon dolar seviyesine gerilerken, dış ticaret hacmi bu dönemde yüzde 11,52 artışla 29 milyar 774 milyon dolar olarak belirlendi. İhracatın ithalatı karşılama oranı da yüzde 77,2 iken yüzde 82,6 oldu.

İşlenmemiş veya yarı işlenmiş altın dış ticareti hariç olarak bakıldığında ise haziranda ihracatın ithalatı karşılama oranı yüzde 92,8 seviyesine ulaştı.

Yılın ilk 6 ayında ise ihracat geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 15,06 düşüşle 75 milyar 55 milyon dolara, ithalat yüzde 3,19 azalışla 98 milyar 896 milyon dolara geriledi.

Ocak-haziran döneminde dış ticaret hacmi yüzde 8,69 düşerek, 173 milyar 951 milyon dolar seviyesine indi.

- En çok ihracat yapılan fasıllar

Haziranda en fazla ihracat "ham madde (ara mallar)" grubunda gerçekleştirildi. Bu kapsamda 6 milyar 515 milyon dolarlık ihracat yapıldı. Bu grubu sırasıyla 5 milyar 290 milyon dolarla "tüketim malları" ve 1 milyar 564 milyon dolarla "yatırım (sermaye malları)" izledi.

Normalleşme sürecinin etkisiyle, haziranda bir önceki aya kıyasla ihracatı önemli ölçüde artış gösteren fasıllar göze çarptı. İhracat, motorlu kara taşıtlar faslında yüzde 69,9, yenilen meyveler ve sert kabuklu meyveler faslında yüzde 52,3, mobilyalar faslında yüzde 48,4, kazanlar ve makinalar faslında yüzde 41,4, demir ve çelik faslında yüzde 37,9 ve elektrikli makine ve cihazlar faslında yüzde 31,6 arttı.

En fazla ithalat 12 milyar 13 milyon dolarla “ham madde (ara mallar)" grubunda yapılırken, bunu sırasıyla 2 milyar 402 milyon dolarla "yatırım (sermaye) malları” ve 1 milyar 859 milyon dolar "tüketim malları" takip etti.

En fazla ihracat yapılan fasıl "motorlu kara taşıtları, traktörler, bisikletler, motosikletler, diğer kara taşıtları" grubu oldu. Bu kapsamda 1 milyar 719 milyon dolarlık ihracat yapıldı. Bu grubu sırasıyla 1 milyar 293 milyon dolarla "kazanlar, makineler, mekanik cihazlar ve aletler, nükleer reaktörler", 774 milyon dolarla "demir ve çelik" izledi.

Söz konusu ayda en çok ithalat yapılan fasıl da 2 milyar 395 milyon dolarla "kıymetli taşlar, kıymetli metaller, inciler, taklit mücevherci eşyası, metal paralar" olarak kayıtlara geçti.

- Ülkelere göre ihracat ve ithalat

Geçen ay en fazla ihracat, 1 milyar 293 milyon dolarla Almanya'ya yapıldı. Bu ülkeyi 1 milyar 13 milyon dolarla İngiltere ve 792 milyon dolarla ABD izledi. Haziran ayında ihracatçılar, 207 farklı pazara ulaştı.

Haziranda bir önceki aya göre önemli pazarlardan İngiltere’ye yüzde 80,82, Almanya’ya yüzde 40,6, İtalya’ya yüzde 55,3, Hollanda’ya yüzde 20,7, Irak’a yüzde 16,3 ve Belçika’ya yüzde 13,2 ihracat artışı kaydedildi.

En fazla ithalat ise 1 milyar 935 milyon dolarla Çin'den gerçekleştirildi. Bu ülkeyi 1 milyar 526 milyon dolarla Almanya ve 1 milyar 185 milyon dolarla Rusya takip etti.

Gümrük idarelerince haziranda tahsil edilen vergiler, 16 milyar 111 milyon lira olarak hesaplandı.

- ÖTS'ye göre dış ticaret

Söz konusu dönemde Özel Ticaret Sistemi'ne (ÖTS) göre ihracat yüzde 15,07 artışla 12 milyar 733 milyon dolar olurken, ithalat da yüzde 11,07 artarak 15 milyar 830 milyon dolara ulaştı.

Dış ticaret açığı, ÖTS'ye göre yüzde 2,84 düşerek 3 milyar 98 milyon dolar olurken, dış ticaret hacmi de yüzde 12,82 arttı ve 28 milyar 563 milyon dolar olarak kayıtlara geçti.

- Şirket verileri

Haziran ayı itibarıyla aktif limited şirket sayısı 871 bin 608, ticari işletme sayısı 681 bin 111, şube sayısı 207 bin 264, anonim şirket sayısı 144 bin 429, kooperatif sayısı 31 bin 268, kolektif şirket sayısı 11 bin 360, komandit şirket sayısı 2 bin 17 olarak kayıtlara geçti.

Türkiye genelinde geçen ay itibarıyla aktif firma sayısı 1 milyon 949 bin 57, esnaf ve sanatkar iş yeri sayısı da 2 milyon 57 bin 955 olarak hesaplandı.