Pozitivizm kurucusu kim? Sosyolojinin kurucusu kim?

14 Aralık 2019 tarihli AÖF sınavlarında sosyoloji dersleriyle ilgili sınavda pozitivizmin ve sosyolojinin kurucularıyla ilgili 2 ayrı soru çıktı. İki sorusunun da yanıtı aynı kişiydi. Peki pozitivizm ve sosyolojinin kurucusu sayılan düşünür kim? İşte yanıtı...

POZİTİVİZM NEDİR? KURUCUSU KİMDİR?

İnsan için bilgide önemli olanın yalnızca olguları araştırmak olduğunu savunan akımdır. Bu akıma göre insan; olgular arasında var olan değişmez ilişkileri ya da doğal yasaları bulmalıdır. Bu anlayışın kurucusu ve temsilcisi Auguste Comte'dur.

Auguste Comte, Fransız devriminden sonra oluşan toplumsal karmaşayı yeni bir toplumsal düzenleme ve reformla ortadan kaldırmayı denemiş bir Fransız düşünürüdür. Aynı zamanda Sosyolojinin de kurucusu kabul edilir.

Comte, toplumu bilim yoluyla yeni baştan düzenlemeyi amaçlamıştır. Ona göre toplumun kurtuluşunu sağlayacak tek şey pozitivizmdir. Onun pozitivizminin en önemli özelliği "doğanın mutlak ve yüce bir amacı olduğu" düşüncesini reddetmesidir.

Ayrıca o varlıkların insan tarafından gözlenemeyen özlerini bulma çabasından vazgeçer. Sadece olguları araştırmak ve varlıklar arasındaki sabit ilişkileri gözlemek gerektiğini savunur.

Bilimin tek amacı olgular arasındaki değişmez ilişkileri ya da doğal yasaları bulmaktır. Bu ise ancak gözlem ve deneylerle sağlanır.

İşte toplumu yeniden düzenlenmesinde kullanılacak bilgi de gözlem ve deneye (olgulara) dayanan pozitif bilgidir. Pozitif bilgi tarihsel evrimin sonucu olan bir bilgidir.

Pozitif bilgi evresine gelmeden önce toplumlar tarih içinde iki evreden daha geçerek pozitif evreye gelmişlerdir. Comte, tarihi toplumsal evre anlayışını Üç hal kanunu ile açıklar;

1. Teolojik evre; fenomenlerin Tanrısal ya da manevi nedenlerle açıklandığı evre.

2. Metafizik evre; olayların oluşunun soyut kuvvetlerle açıklandığı dönem toplumsal olayların özgürlük, eşitlik gibi soyut kavramlarla açıklanması,

3. Pozitif evre; Bu evrede insan sadece gözlemlenebilir olana yönelir. Yalnızca olaylar arasındaki yasalar ya da değişmez bağlantılar incelenir. Ona göre bu evre insan düşüncesinin ve gelişiminin en yüksek basamağıdır.