ÖZEL HALK OTOBÜSLERİNDE ENGELLİ VE YAŞLI YOLCULARIN YAŞADIĞI SORUNLAR İVEDİLİKLE ÇÖZÜLMELİ

Engelli ve 65 yaş üstündeki tüketicilerin şehir içi otobüslerindeki yolculuk ücretleri ilgili kamu kuruşlarınca ödenmektedir.

4736 Sayılı Kamu Kurum ve Kuruluşlarının Ürettikleri Mal ve Hizmet Tarifeleri ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun 1.maddesinde, “belediyeler tarafından yetki verilen özel şahıs ya da şirketlere ait şehir içi toplu taşıma hizmeti veren her bir ulaşım aracı ile özel deniz ulaşım aracı için bunların işletmecilerine, Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı  bütçesine bu amaçla konulan ödenekten ilgili belediyeler aracılığıyla her ay gelir desteği ödemesi yapılır” denilmektedir. Ayrıca, 4736 Sayılı Yasa kapsamında, Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığınca  düzenlenen ve 4 Mart 2014 tarihinde Resmi Gazetede yayınlanan Ücretsiz veya İndirimli Seyahat Kartları Yönetmeliği’nin  4.maddesi gereğince şehir içi toplu taşıma araçlarından ücretsiz veya indirimli yararlanma hakları olan kişiler belirlenmiştir. Yönetmeliğin 16.maddesinde engelliler, 60-65 yaş arasında olanlar, 65 yaş üstü olanlar, istiklal madalyası verilmiş olanlar, harp ve vazife malulü olanlar, şehit dul ve yetimleri ile bunların hangi yakınlarının şehir içi özel halk otobüslerinden ücretsiz veya indirimli haklardan yararlanacaklarına ilişkin açıklama yapılmıştır.

Özel halk otobüs işletmelerine şehir içi yolculuklarda ayrıcalık tanınmıştır.

Şehir içi özel halk otobüslerinin taşıdığı engelli ve 65 yaş üstü tüketicilerin yolculuk ücretleri Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığının bütçesinden karşılanması özel halk otobüs işletmeleri için bir ayrıcalık ve önemli bir destektir. Ancak, 4736 Sayılı Yasada belirtilen şehir içi ulaşım hizmetini gereği gibi yerine getirmeyen otobüs işletmecilerine idari yaptırım uygulanmaktadır. Bu kapsamda, Ankara Büyükşehir Belediyesi EGO Genel Müdürlüğü özel toplu taşıma araçları yönetmeliği gereğince belediye sınırları içerisinde özel ve tüzel kişilerce işletilen ve belediyece ruhsat verilen özel toplu taşıma araçlarının çalışma şekillerini, şartlarını, taşıma tarifelerinin tespitini, denetim ve sorumlulukları ile taşımacılığa katılma, çekilme, çıkarılma ve hat düzenlemelerine ilişkin konular düzenlenmiştir.

Özel halk otobüslerinde yaşlılara ve engellilere hakaret edilmekte ve otobüsten indirilmektedirler.

Bazı özel halk otobüslerinin şoförleri ve görevlileri tarafından yaşlı ve engelli tüketicilere hakaret edilerek otobüsten indirildiklerine ilişkin Derneğimize sözlü şikâyetler gelmektedir. Yaşlı ve engelli tüketiciler, otobüs şoförlerinin ya da işletmecilerinin para kazanma odaklı keyfi uygulamalarına bırakılamaz, terk edilemez. Özel halk otobüsleri taşıma saatleri süresince herkesi taşımak zorundadır.

Özel halk otobüsleri denetlenmeli ve aykırı uygulamaları cezalandırılmalıdır.

Belediyelerce görevlendirilen özel görevliler aracılığı ile özel halk otobüslerindeki şoför ve görevlilerinin engellilere ve yaşlılara karşı tutum ve tavırları incelenmeli ve gözlemlenmelidir.   Özel halk otobüsleri şoförlerinin ve görevlilerinin, yaşlı ve engellilere hakaret etmeleri ve otobüsten indirmeye kalkmaları, duraklarda yaşlıları ve engellileri görüp almamaları konusundaki tutum ve tavırları cezasız ve yaptırımsız kalmamalıdır.

Şehir içi yolcularının, özellikle de yaşlı ve engelli yolcuların yukarıda belirtilen sorunları yaşamaması için belediyelerce merkezi yönetimin de desteği ile otobüs sayısı arttırılmalıdır.

Yaşanan söz konusu sorunların giderilmesi için gerekli önlemlerin alınması konusunda Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanına, Ankara Valisine ve Ankara Büyükşehir Belediye Başkanına yazı yazılmış, alınmış ve alınacak önlemler hakkında Derneğimize bilgi verilmesi istenilmiştir.

Basınımıza, kamuoyuna, ilgili ve yetkililere saygıyla duyurulur.       

                                                                                                                                                                   Tüketici Hakları Derneği

Merkez Yönetim Kurulu Adına Genel Başkan

Turhan ÇAKAR