Haberler, video ve galerilerin adresi...
Tuz deposundan taş binaya -3- (Ak otel projesi)
Paylaş:
Gazetelere verilen ilanda; Lantos orkestrasına 'meşhur Macar şarkıcı' bayan Viki' nin iştirak ettiği duyurulmaktadır.
Tuz deposu kısa zamanda temizlenir. Kahve ve pastanenin de yer aldığı, müzik icra edilen sanat ağırlıklı bir mekana dönüştürülür ama üst katında yapılması planlanan otel inşaatında işler beklendiği gibi yürümez.
Tevfik Sırrı Gür, 32 oda 56 yataklı olarak düşünülen oteli başlangıçta Vilayet bütçesiyle yapmayı düşünmüştür ama kıt kaynakların böylesine kaliteli bir projeye yetmeyeceği kısa zamanda anlaşılır.
Süreç içindeki gelişmeleri ve Gür' ün hayal kırıklığını yine kendisini kaleme aldığı 29 Ekim 1945' te yayınlanan faaliyet beyannamesinden okuyalım:
"Başlanılan Ak otelin inşaatının geri kalmasından çok müteessirim. Vilayet bütçesiyle yapılmasına başlanılan bu çok lüzumlu yapıyı iller bankasından alınacak ödünç para ile bitirme kararında idik. Ancak Bankanın 1946 tertibinden evvel idare ödünç işini yapamayacağı anlaşılınca; bir inşa mevsimi daha kaybetmemek için mevcut yapı ve teferruatını Belediyeye devretmeyi ve Belediyenin yapacağı istikrazla (borçlanma) en kısa zamanda bir çok lüzumlu tesise kavuşulmasını faydalı bulduk.
İstikraz işini neticelendirmek üzere Ankaraya giden Belediye reisimiz, mecburi ve acele işlerden olmaması sebebiyle, otel inşası için borç para verilmeyeceği yolunda Banka idare meclisinin kararıyla karşılaştı.
Medeni bir otelin de bilhassa Mersin gibi çok erken medeni tesislerini tamamlamak mecburiyetinde bulunan ve su, elektrik, kanalizasyon, mezarlık gibi medeni ve sıhhi tesislerini tamamlamış bir şehir için en zaruri bir ihtiyaç devrinde bulunduğumuzdan bu işte muhakkak muvaffak olunacağından ümidimizi kesmedik."
Gür, 35 bin lira kamulaştırma bedeliyle Vilayetin bünyesine geçirdiği binaya otel yapmanın hayli külfetli bir iş olduğunu ve borçlanmadan yapılmayacağını, borçlanma konusunda ise çaldığı kapıların kapandığını kısa zamanda anlayınca gayrimenkulü Belediyeye bedeli karşılığında devredilmesini sağlar.
Ancak Belediye de İller Bankasından eli boş döner.
İller Bankası yukarıda Gür' ün de ifade ettiği gibi "zorunlu ve acil olmayan" otel projesine borç para vermeyi ret eder.
Aslında ikinci dünya savaşının ekonomik sıkıntılarıyla boğuşan Ankara bürokrasisi haksız da değildir...
Kaynaklar öylesine kıt, bekleyen işler o kadar çoktur ki, tabloyu aynı günlerde Belediye Başkanlığına seçilen Fuat Morel' in belediye meclisine sunduğu yıllık çalışma raporu şu çarpıcı ifadelerle yeterince anlatmaktadır:
"Şehirde halkın istediği gibi temizlik yapamıyor, sokakları aydınlatamıyor ve kış günleri çamurdan geçit bulamayan iç mahallelerin sokaklarını tanzim edemiyoruz. Hükümetçe belediyelere yeni kaynaklar temin edilmedikçe bugün yapılan işlerden fazla bir şey yapmaya imkan da yoktur. Bunu bütün şehir halkının bilmesi ve ne için herkesin istediğini yapamadığımızı öğrenmesi hayırlı olur."
(Belediye yıllık çalışma raporu Kasım 1945)
Bu kadar da değil...
1947 yılında Belediye bütçesi bakımından durum daha da içinden çıkılmaz hale gelir.
Şubat 1947' deki Belediye Meclis toplantısında bütçenin yeniden düzenlenmesi tartışılır.
Hazırlanan tenkisat raporunda; "Çöp toplama, temizlik gibi yapılması en zaruri hizmetler için bile ödenek konulmamış ve Bayındırlık işleri için ödenek ayırmaya imkan kalmamış olan 1947 yılı bütçemizde 37 bin lira gibi önemli ve akla gelmeyen açığın bir kısmını olsun karşılamak için kadromuzda istemeyerek bazı değişiklikler yapmak zorunda kalmış bulunuyoruz." denilir.
'Değişiklik' tabiri yanlış anlaşılmasın. Kadrolarda kaydırma değil, doğrudan bazı personelin işine son verilmesi söz konusudur.
Ve kadro lağvı öyle bir yere varacaktır ki, çıkarılan ebenin yeniden iş başı yapması için Yardım Sevenler Derneği Haziran 1947' de Belediyeye 1600 lira yardımda bulunacaktır.
Durum bu olunca Ak otel projesi artık kaynakları kısıtlı Belediyenin sırtında bir kambur olarak durur. Yıllar ve yıllar boyu ne bir adım ilerleme sağlanır, ne de projeden geçilir.
Örneğin yapımı sırtına yüklenen Belediyenin 546 bin liralık 1948 yılı bütçesinde otel yapımı için ayırdığı ödenek 10 lira gibi sembolik bir rakamdır.*
Sürecin izini sürmeye ve yaşananları anlatmaya devam edeceğim.
*17 Ekim 1947 günü Belediye Meclisine sunulan 1948 bütçesi
YORUMLAR
A24 Yazarları
Kitap israfına şimdi de EBA mı eklendi
