Noel nedir, Yılbaşı ile Noel arasındaki farklar neler | Yılbaşı nedir?

Ülke olarak büyük acılar yaşadığımız 2016 yılının nihayet sonlarına yaklaştık. Yeni yıla girilmesine az bir zaman kala yine bilindik tartışmalar başladı.

Bunların başında da yılbaşı ile Noel kavramlarının birbirleriyle karıştırılması. Karıştırılması diyoruz çünkü Noel ile Yılbaşı arasında çok büyük farklar var. Haberimizde bu farkların neler olduğuna değineceğiz.

İsterseniz ilk olarak Noel ve yılbaşı kavramlarından bahsedelim...

NOEL NEDİR?

Ülkemizde yılbaşı ile karıştırılan Noel kavramı aslında Hristiyanların mesih olarak kabul ettiği Hz. İsa'nın doğum günü olarak kutlanan bir gündür. Ancak bugün 1 Ocak'ta değil 24 Aralık'ta kutlanır. Noel ile yılbaşı arasındaki en temel fark da budur.  Doğuş Bayramı, Kutsal Doğuş veya Milât Yortusu olarak da bilinen bu günün 20 yüzyılın başından itibaren Hristiyan olmayanlar tarafından da kutlanmaya başlamıştır.

Dini inançlarının başlangıcı olarak düşündükleri bu günü Hristiyanlar bir festival şeklinde 1 Ocak yılbaşına kadar kutlarlar. Kutlamaların 1 Ocak tarihine kadar devam etmesi Noel ile yılbaşının karıştırılmasına neden olmuştur.

Miladi takvimin Katolik Papa XIII. Gregorytarafından yenilenmesinden dolayı Orodoks kiliselerinden bazıları Neol'i Julien takvimine göre kutlar.  Dana sonra bazı Ortodoks kiliselerinin miladi takvime dönüşüm yaptığı biliniyor. 

NOEL'İN KÖKENİ

Hristiyanların 24 Aralık günü kutlamaya başladıkları Noel'in kökeni oldukça eskilere dayanır. Antik çağlardan beri geleneksel olarak kutlanan bu günün temeli Roma kış festivali Saturnalia ve Pagan kış festivali Yule’de atılmıştır.

Noel kutlamalarından Hz. İsa'nın doğumu canlandırılarak, Noel ağaçları süslenir, evler, sokaklar, caddeler ışıklarla donatılır. Tam bir bayram havasında geçen bu günde insanlar birbirlerine çeşitli hediyeler alır, Noel Baba karakteriyle de bu hediyeler çocuklara dağıtılır. Bu kutlamaların temelinde aile içinde birliktelik ve birlikte zaman geçirme, saygı ve sevgi vardır.

NOEL BABA EFSANESİ

Neol kutlamaları ile özdeşleşen Noel Baba kavramı ise mitolojik bir efsanedir. Elfleri ile birlikte çocuklara oyuncak yaptığı inanılan Neol Baba'nın bu kutlu günde çocuklara hediye dağıttığına inanılır. Çocukların kendisinden mektupla hediye istediğini düşünen Noel Baba Elfleriyle beraber oyuncaklar yapar ve bu oyuncakları ren geyiklerinin çektiği uçan kızağıyla Noel gecesi evlere bacadan girerek çocuklarına dağıtır. Bu arada girdiği evde çocukların kendisi için ayırdığı kek, kurabiye, süt gibi yiyecekleri yer.

Günümüzde tonton bir dede olarak resmedilen Noel Baba kırmızı bir cübbe giyer. Noel Baba'nın evi ise çeşitlilik gösterir. Kuzey Kutbu, Finlandiya’daki Korvatunturi, İsveç’teki Dalecarlia veya Grönland bunlardan bazılarıdır.

NOEL İLE YILBAŞI GÜNLERİNİN KARIŞTIRILMASI

Hristiyanların geleneksek bayramı olarak bilinen Noel'in yılbaşı ile karıştırılmasının temelinde ikisinin de kutlamalarının aynı gün yapıldığının düşünülmesidir. Oysa Noel kutlamaları 24 Aralık'ta başlarken yeni yıl 1 Ocak günü kutlanır.

Aralık ayının 24'ünde başlayan bu etkinlik yeni yıl tatili ile birleştirilerek Hristiyan dünyası için uzun bir tatil günün oluşturur. Ancak şu da unutulmamalıdır ki Hz. İsa'nın doğumuyla ilgili pek çok rivayetler olduğundan Hristiyan dünyasında da farklı mezhepler bu günü farklı günlerde kutlayabilmektedir. Örneğin Doğu Ortodoks Kiliselerince Noel 6 Ocak günü kutlanır.

YILBAŞI NEDİR?

Noel ile sık sık karıştırılan yılbaşı ise kullandığımız Miladi takvime göre yeni yılın ilk gününü temsil eder. Yeni yılın ilk gününün kutlandığı bu gün Noel ile karıştırılarak ülkemizde çeşitli spekülasyonlara neden oluyor.

Yeni yıl kutlamalarının geçmişini incelediğimizde bu kutlamaların eski Romalılara kadar dayandığını görürüz. Eski Romada 31 Aralık'ı 1 Ocak'a bağlayan gecede yeni bir yılın gelişini müjdelemek amacıyla çeşitli kutlamaların yapıldığı bilinir. Tarih boyunca incelediğinde bu kutlamaların Noel kutlamaları ile aralarında büyük farklar olduğu göze çarpıyor.

Noel kutlamaları Hz. İsa'nın doğumunu temsil ettiği için bu kutlamalarda çeşitli ritüeller uygulanırken, yılbaşı kutlamalarında bu ritüellere rastlaman pek mümkün değildir.

Ülkemizde de yeni yıl kutlamaları Türkiye'nin dört bir yanında çeşitli etkinliklere kutlanıyor. Ancak 2016 yılının ülkemiz açısından çok kötü bir şekilde geçmesinden dolayı bu yıl yapılacak kutlamaların çok fazla gösterişli olması beklenmiyor. Ülkemizde resmi tatil olarak ilan edilen 1 Ocak günü sadece yılbaşı olarak kutlanıyor.

KISACASI NOEL İLE YILBAŞI ARASINDAKİ EN TEMEL FARKLAR ŞUNLARDIR:

Buraya kadar haberimizde Noel ile yılbaşı kavramlarını açıklamaya çalıştık. Şimdi ise bu iki kavram arasındaki farklara geldi. Noel ile yılbaşı arasındaki başlıca farklar şunlardan oluşur.

1. Hristiyan inancına göre Noel kutsal bir gecedir. Yılbaşı ise kutsal bir günü temsil etmez sadece sıradan bir yıl dönümüdür.

2. Noel 24 Aralık gecesi kutlanırken, Yılbaşı 31 Aralık gecesi kutlanır.

3. Noel gecesinde Hz. İsa'nın doğumuna inanılırken 31 Aralık gecesinde böyle bir inanç yoktur.

4. Noel gecesi Hz. İsa'nın doğumU kutlanırken Yılbaşı gecesi yeni yılın ilk günü kutlanır.

5. Noel geçmişten bu yana bir dini bayram olarak kutlanırken, Yılbaşı gecesi eski yılın yeni yıla bağlandığı bir gecedir.

6. Yılbaşı Miladi takvime göre yeni yılın ilk günü olarak kabul edilirken Noel 24 Aralık günü kutlanır. Ayrıca Noel Latincede doğum anlamına gelen natalis kelimesinden gelir.

Bilal ŞAHİN / A24