Avrupa Birliği (AB) nedir? Hangi ülkelerden oluşur, amacı ne?

A24/ÖZEL Türkiye'nin 2005 yılında tam üyelik müzakerelerine başladığı ve uzun yıllardır girmek istediği Avrupa Birliği nedir, hangi amaçla kuruldu ve hangi ülkelerden oluşuyor bütün bu detaylar haberimizde...

AVRUPA BİRLİĞİ (AB) NEDİR?
1951 yılında 6 ülkenin ortak girişimleri ile Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu ile kurulan daha sonra 25 Mart 1957 tarihinde imzalanan Roma Antlaşması'yla ortaya çıkan ve ilk adı Avrupa Ekonomik Topluluğu olan bu kuruluşun temelinde ekonomi yatar. Avrupa Birliği'nin temel amacı birliğe üye olan ülkelerdeki vatandaşların hayat standardını arttırmak ve daha yaşanılabilir bir dünya sağlamayı hedefler.

Son yıllarda üye ülkeler arasında çeşitli anlaşmazlıklar çıksa da Avrupa Birliği'ne üye ülkeler bu anlaşmazlıkları kendi içerisinde halletme başarısını sürdürüyor. AB henüz yarım yüzyıllık bir kuruluş olmasına rağmen bu kısa sürede önemli mesafe kat ederek Avrupa'nın gelişmesine büyük katkı sağladı.

9 AB ÜYESİ EURO'YU KULLANMIYOR
1995 yılında EURO para birimini oluşturan Avrupa Birliği bu sayede ABD dolarına büyük bir rakip oldu. Şuan dünya üzerinde ABD dolarının ardından en çok kullanılan ikinci para birimi durumundadır. Avrupa'nın bir çok ülkesinde EURO'nun kullanılmasıyla Avrupa tek bir pazar haline geldi ve böylelikle Avrupa ülkeleri ticari anlamda ivme kazanmaya başladı.

Diğer taraftan AB'ye üye olan 28 ülkeden 8 ülke EURO bölgesinde olmasına rağmen bu para birini kullanmayı tercih etmediği biliniyor. Euro’yu ortak para birimi olarak kullanan ülkeler ise şunlar; Almanya, Avusturya, Belçika, Estonya, Finlandiya, Fransa, Hollanda, İrlanda, İspanya, İtalya, Kıbrıs, Letonya, Litvanya, Lüksemburg, Malta, Portekiz, Slovakya, Slovenya ve Yunanistan’dır.

EURO’yu ortak para birimi olarak kullanmayan ülkeler ise, İsveç, Çek Cumhuriyeti, Macaristan, Polonya, Bulgaristan, Romanya, Hırvatistan’dır. Birleşik Krallık ve Danimarka'dır Bu ülkeler, üyelik koşulu olarak ortak para birimi kullanmayı kabul etmedikleri için EURO kullanmıyorlar...

TİCARİ ANLAMDA EN BÜYÜK GÜÇLERDEN BİRİ
Bunun yanı sıra ilerleyen zamanlarda AB büyük bir ticari güç halini aldı ve çevre kalkınma gibi konularda dünya lideri olma konumuna geldi. Ekonomik ve siyasi bir örgütlenme olarak da tanımlanan bu birlik şuan itibariyle 28 ülkeden oluşuyor ve toplam nüfusu 500 milyondan fazla.

Genellikle Avrupa Kıtası’nda yer alan ülkelerin oluşturduğu, Avrupa Birliği’nin, Avrupa Parlamentosu, Avrupa Komisyonu, Avrupa Birliği Konseyi, Avrupa Adalet Divanı, Liderler Zirvesi ve Avrupa Merkez Bankası gibi yönetim birimleri bulunur.

KURULUŞ AMACI
Yazının başında da belirtildiği üzere bu birliğin kuruluşundaki amaç üye olan ülkelerin refah içerisinde yaşaması, ekonomik, sosyal ve politik alanlarda ortaklaşa bir tavır sergilemesi ve bu alanlarda iyileştirmelere yapılmasını amaçlar.

Avrupa Birliği'nin kurulması ile ortaya çıkan Avrupalılık kavramı da birliğe üye olan her ülkenin kendine özgü zenginliklerinin olması çeşitli görenek ve geleneklere sahip olması birliğin çeşitliliğini gösterir. Bu nedenle AB çeşitliliği ve farklılığı savunan bir anlayışa sahiptir.

Kuruluş amaçlarından bir diğer nedeni ise dünya savaşları olarak nitelendirilebilir. Avrupa'da yaşanan iki büyük savaşın ardından Avrupa'daki ülkeler bu durumdan ders çıkararak ortak bir payda da buluşmuş ve barışı, güvenliği ve refahı sağlamanın yolunu bu birliği kurmakta aramıştır.

Birliğe üye ülkeler her türlü ayrımcılığa karşı, temel hak ve özgürlüklere sahip çıkan her türlü insan hakları ihlalinin karşısında olan bir anlayışı benimser. Bu nedenler birliğin bünyesinde Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi bulunur.

AB'YE ÜYE OLAN ÜLKELER
KURUCU ÜYELER
Büyük tahribata neden olan ikinci dünya savaşı sonrası batıda oluşan birlik rüzgarları "Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu" ile hayata geçirildi ve günümüz Avrupa Birliği'nin temelleri atıldı ve Avrupa'da böylelikle ilk ittifakta gerçekleşmiş oldu.

Bu temeli atan ülkeler başta Fransa ve Batı Almanya olmak üzere Belçika, Lüksemburg, İtalya ve Hollanda'dır.

FRANSA
Kurucu ülke. Nüfusu 63 milyon 392 bin. Başkenti Paris

ALMANYA
Kurucu ülke. Nüfusu 82 milyon 314 bin. Başkenti Berlin

BELÇİKA
Kurucu ülke. Nüfusu 10 milyon 584 bin. Başkenti Brüksel

HOLLANDA
Kurucu ülke. Nüfusu 16 milyon 372 bin. Başkenti Amsterdam

İTALYA
Kurucu ülke. Nüfusu 59 milyon 131 bin. Başkenti Roma

LÜKSEMBURG
Kurucu ülke Nüfusu 476 bin. Başkenti Lüksemburg

Birliğin diğer ülkeleri ise şunlardır.

AVUSTURYA

1995 yılında kabul edildi. Nüfusu 8 milyon 316 bin, Başkenti Viyana

BİRLEŞİK KRALLIK
1970 yılında kabul edildi. Nüfusu 60 milyon. Başkenti Londra

BULGARİSTAN
2007 yılında kabul edildi. Nüfusu 7 milyon 680 bin. Başkenti. Sofya

ÇEK CUMHURİYETİ
2004 yılında kabul edildi. Nüfusu 10 milyon 306 bin. Başkenti Prag

DANİMARKA
1973 ylında kabul edildi. Nüfusu 5 milyon 457 bin. Başkenti Kopenhag

ESTONYA
2004 yılında kabul edildi. Nüfusu 1 milyon 342 bin. Başkenti Tallin

FİNLANDİYA
1995 yılında kabul edildi. Nüfusu 5 milyon 289 bin. Başkenti Helsinki

HIRVATİSTAN
2013 ylında kabul edildi. Nüfusu 4 milyon 400 bin. Başkenti Zagreb

İRLANDA
1973 yılında kabul edildi. Nüfusu 4 milyon 240 bin. Başkenti Dublin

İSPANYA
1986 yılında kabul edildi. Nüfusu 45 milyon 116 bin. Başkenti Madrid

İSVEÇ
1995 yılında kabul edildi. Nüfusu 9 Milyon 142 bin. Başkenti Stockholm

KIBRIS CUMHURİYETİ
2004 yılında kabul edildi. Nufüsu 766 bin. Başkenti Lefkoşa

LETONYA
2004 yılında kabul edildi. Nüfusu 2 milyon 281 bin. Başkenti Riga

LİTVANYA
2004 yılında kabul edildi. Nüfusu 3 milyon 373 bin. Başkenti Vilnius

MACARİSTAN
2004 yılında kabul edildi. Nüfusu 10 milyon 66 bin. Başkenti Budapeşte

MALTA
2004 yılında kabul edildi. Nüfusu 404 bin. Başkenti Valletta

POLONYA
2004 yılında kabul edildi. Nüfusu 38 milyon 635 bin. Başkenti Varşova

PORTEKİZ
1986 yılında kabul edildi. Nüfusu 10 milyon 600 bin. Başkenti Lizbon

ROMANYA
2007 yılında kabul edildi. Nüfusu 21 milyon 565 bin. Başkenti Bükreş

SLOVAKYA
2004 yılında kabul edildi. Nüfusu 5 milyon 400 bin. Başkenti Bratislava

SLOVENYA
2004 yılında kabul edildi. Nüfusu 2 milyon 13 bin Başkenti Ljubljana

YUNANİSTAN
1981 yılında kabul edildi. Nufüsu 11 milyon 125 bin. Başkenti Atina

Bilal ŞAHİN / A24